Ekologiczny, Lasy Państwowe oraz Regionalne Ośrodki Edukacji Ekologicznej.

 

Celem prowadzonej przez Park edukacji jest podniesienie kultury zwiedzania parku narodowego i uzyskanie akceptacji ludności miejscowej dla istnienia Pienińskiego Parku Narodowego. Działalność edukacyjna prowadzona jest w różnych formach:

 

a/ organizowanie wystaw i punktów informacyjnych w pawilonach wejściowych do PPN.

Dla stworzenia bazy materialnej do prowadzenia działalności edukacyjnej i informacyjnej skierowanej do zwiedzających, przy głównych szlakach turystycznych (w Szczawnicy, Sromowcach Kątach, Sromowcach Niżnych, Czorsztynie i Krościenku) powstały pawilony edukacyjne. Zadaniem każdego z nich jest zapoznanie turystów z przyrodą Pienin, zasadami jej ochrony, historią i tradycjami regionu pienińskiego, a także warunkami zwiedzania Parku. We wszystkich pawilonach działają punkty informacji turystycznej połączone ze sprzedażą folderów, map, przewodników i pamiątek oraz przygotowano różne  ekspozycje prezentujące walory przyrodnicze i kulturowe PPN. Przy dwóch z nich urządzone są ogródki roślin pienińskich.

 

b/ szkolenie przewodników, flisaków oraz pracowników PPN zajmujących się obsługą zwiedzających.

Wyjątkowe bogactwo przyrodnicze, walory krajobrazowe i kulturowe są przyczyną ogromnej popularności Pienin. Co roku około 700 tys. osób zwiedza Pieniński Park Narodowy, w tym wiele zorganizowanych grup młodzieży szkolnej i dorosłych. Aby zwiedzanie Pienin nie było jedynie przejściem przez góry, bez zwrócenia uwagi na niezwykłe ich wartości, konieczne jest skorzystanie z fachowej obsługi przewodnickiej. W trosce o zapewnienie grupom bezpiecznego zwiedzania i kompetentnego przewodnictwa, Park od 1988 roku prowadzi coroczne szkolenia dla przewodników górskich PTTK. Tematyka zajęć obejmuje podstawowe zagadnienia z zakresu ochrony przyrody oraz krajobrazu Pienin. Spotkania składają się z prelekcji i wycieczki terenowej związanej z realizowanym w danym roku tematem. Po zaliczeniu testu kontrolnego z wiadomości przekazywanych podczas szkolenia, przewodnicy otrzymują upoważnienia dyrektora PPN. 

Systematycznie w każdym roku organizowane są szkolenia pracowników PPN i osób obsługujących zwiedzanie w celu podniesienia kultury i kompetencji, a także usprawnienia organizacji zwiedzania. 

Od 2002 roku prowadzone są zajęcia dla trzech roczników kandydatów na flisaków dotyczące historii, geologii, bioróżnorodności Pienin, ochrony przyrody oraz ekosystemu Dunajca. Każde spotkanie składa się z prelekcji z przeźroczami i zajęć terenowych.

 

c/ prowadzenie zajęć edukacyjnych z uczniami klas V-VI szkół podstawowych, klas I-III gimnazjów oraz dwóch szkół średnich (ok. 120 oddziałów rocznie) w czterech gminach pienińskich. W zajęciach, co roku bierze udział ok. 2400 uczniów. Zajęcia prowadzone są przez 2 pracowników edukacyjnych.

Program dla dzieci i młodzieży pod hasłem „Piękny krajobraz – dobra gospodarka, brzydki krajobraz – zła gospodarka” realizowany jest od roku szkolnego 1994/95 na podstawie porozumienia między dyrektorem PPN a Kuratorem Oświaty i Wychowania w Nowym Sączu oraz wójtami gmin pienińskich. Zajęcia prowadzone są z wykorzystaniem aktywnych metod nauczania. Odbywają się na terenie Parku i w jego otoczeniu oraz pawilonach edukacyjnych PPN.

 

W szkole podstawowej cykl programowy obejmuje następujące tematy:

    - klasa V - Mieszkam w Pieninach

    - klasa VI - Będę właścicielem lasu 

w gimnazjum: 

    - klasa I - Będę gospodarzem gminy

    - klasa II - Będę właścicielem gospodarstwa rolnego

    - klasa III - Co to jest park narodowy?

w szkole średniej:

    - klasa I - Zarządzam środowiskiem

    - klasa II - Mieszkam w otulinie Pienińskiego Parku Narodowego

    - klasa III - Produkuję bez odpadów

 

d/ organizowanie konferencji i warsztatów dla nauczycieli.

Działalność edukacyjna skierowana do młodzieży będzie skuteczniejsza wtedy, gdy aktywnie włączą się do niej nauczyciele. Tylko nauczyciele mają możliwość przygotowania młodzieży do zajęć i utrwalenia wiedzy przekazywanej na tych zajęciach, dlatego PPN organizuje konferencje dla nauczycieli regionu pienińskiego.

W warsztatach i konferencjach, podczas których prezentowane są walory przyrodnicze, historyczne, krajobrazowe i kulturowe Pienińskiego Parku Narodowego oraz możliwości wykorzystania ich w nauczaniu i wychowaniu, biorą udział nauczyciele różnych specjalności. 

Ponadto zgodnie z porozumieniem z Kuratorium, PPN aktywnie współuczestniczy w programie Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Nowym Sączu „Międzyprzedmiotowa ścieżka edukacji środowiskowej”. We  wspólnie organizowanych warsztatach i konferencjach uczestniczą nauczyciele z powiatów: tatrzańskiego, nowotarskiego, nowosądeckiego, gorlickiego, limanowskiego.

 

e/ prowadzenie wykładów, prelekcji, zajęć terenowych i wycieczek.

Realizacja programu edukacji środowiskowej PPN w dużym stopniu ogranicza prowadzenie zajęć dla grup spoza regionu pienińskiego. W miarę możliwości czasowych pracowników edukacyjnych (po wcześniejszym uzgodnieniu terminu) organizowane i prowadzone są wymienione wyżej formy zajęć o różnej tematyce, dostosowane do wymagań, kondycji fizycznej i wieku uczestników.

 

f/ spotkania z radnymi i urzędnikami samorządowymi w Pienińskim Parku Narodowym.

Skuteczność ochrony krajobrazu Pienin w dużym stopniu zależy także od sposobu prowadzenia działalności w gospodarczym i przyrodniczym otoczeniu Parku przez samorządy lokalne. Stąd konieczność stałej współpracy z przedstawicielami lokalnej społeczności. Zasadniczą formą tej współpracy są odbywane na terenie PPN posiedzenia Rad czterech gmin pienińskich, rad powiatu czy Komisji Sejmiku Województwa Małopolskiego. W czasie takich posiedzeń uczestnicy zwiedzają Park, poznają zasady ochrony krajobrazu, zagrożenia zwłaszcza te, które mogą być usunięte lub można ich uniknąć w wyniku właściwych decyzji władz.