Magurski Park Narodowy utworzony został Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 listopada 1994r. (Dz.U.Nr 126 poz. 618). Jako szósty park narodowy na terenie polskich Karpat swą działalność rozpoczął z dniem 1 stycznia 1995 r.

Powierzchnia Parku wynosi 19 439 ha z czego 89,7 % znajduje się na terenie woj. podkarpackiego (gminy Krempna, Dukla, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski, Dębowiec) a pozostałe 10,3 % na terenie woj. małopolskiego (gminy Sękowa i Lipinki). Otulina Parku ma powierzchnię  22 969 ha.

GEOLOGIA
Krajobraz parku to typowy dla Beskidu Niskiego krajobraz gór średnich i niskich. Pod względem budowy geologicznej dominują skały fliszowe płaszczowiny magurskiej. Spośród osobliwości geologicznych wymienić należy: pomnik przyrody „Diabli Kamień” i graniczący z parkiem rezerwat „Kornuty”. Główną częścią parku jest grzbiet Magury Wątkowskiej z kulminacją na Wątkowej (846 m n.p.m.). Jego północne stoki są pokrojone źródłami potoków Bednarka i Kłopotnica. Wschodnia część Magury uformowała się w ciąg pojedynczych garbów oddzielonych dolinami potoków i głębokimi przełęczami. Dłuższe pasma występują na południu parku, gdzie wyraziste akcenty stanowią wzgórza Nad Tysowym (713 m n.p.m.), Góra Czerszla (734 m n.p.m.) i Baranie (728 m n.p.m.).

WODY
Na terenie MPN znajdują się źródliska Wisłoki, która wraz ze swoimi licznymi dopływami jest ważnym elementem krajobrazu parku. Ta typowo górska rzeka, tworzy malownicze przełomy i zakola. Często zmienia kierunek, zazwyczaj po przyjęciu większego dopływu. Od południa zasilają ją Ryjak, Krempna i Wilsznia, a od północy Świerzówka i Reszówka.

ROŚLINNOŚĆ
Magurski Park Narodowy ma charakter typowo leśny ponieważ aż 95 % powierzchni pokrywają lasy. Pozostałe 5 % przypada na łąki i pastwiska. Wspaniałe, dobrze zachowane drzewostany bukowe i jodłowe zachwycają rozmiarami drzew i ich dobrą kondycją (w pewnych rejonach zapas na 1 ha dochodzi do 720 m3 grubizny), natomiast ekosystemy nieleśne urzekają swą kolorystyką,  bogactwem gatunków, a szczególnie tych najcenniejszych - rzadkich  i chronionych.
Szata roślinna ma charakter przejściowy między Karpatami Wschodnimi a Zachodnimi. Na terenie Parku opisano dwa piętra roślinne - piętro pogórza  (do 530 m n.p.m.) z fragmentami grądu, olszynki karpackiej i olszynki bagiennej oraz wielogatunkowymi łęgami. Na trenach otwartych w tym piętrze występują łąki kośne, pastwiska żyzne i ubogie, łąki wilgotne i torfowiska niskie. W reglu dolnym (powyżej 530 m n.p.m.) króluje żyzna buczyna karpacka, odnajdujemy tu  również płaty kwaśnych buczyn i nieliczne jaworzyny.
W 57 rozpoznanych dotąd zbiorowiskach roślinnych powierzchniowo zdecydowanie przeważają zbiorowiska leśne, lecz aż 34 spośród nich opisano w ekosystemach nieleśnych.
Liczba potwierdzonych gatunków roślin naczyniowych to 771 na około 850 gatunków których doliczono się w całym paśmie Beskidu Niskiego. O wartości florystycznej Parku świadczy pokaźna liczba roślin  rzadkich  i zagrożonych, w tym 75 gatunki chronione m.in. 20 gat. storczyków, 4 gatunki widłaków.
Największymi osobliwościami Magurskiego Parku Narodowego, które mogą charakteryzować ten zakątek kraju jest występowanie prawie całego kompletu spośród dużych leśnych drapieżników i łanowo występujące populacje storczyków. Miłośnicy krajobrazu mogą nacieszyć oko kilkuset hektarowymi otwartymi przestrzeniami zajętymi przez łąki i wrzosowiska gdzie brak jakichkolwiek zabudowań.

FAUNA
Na terenie Magurskiego Parku Narodowego swoją ostoję posiada szereg gatunków fauny dolnoreglowej i podgórskiej. Leśne ostępy magurskie wyróżniają się w całym Beskidzie Niskim bogatymi populacjami dużych kręgowców puszczańskich. Żyje tu 57 gatunków ssaków,  m.in.  niedźwiedź, wilk, borsuk, ryś, żbik. Najstarszą w polskich Karpatach ostoję posiada tutaj łoś. Introdukowane w latach osiemdziesiątych bobry, licznie rozprzestrzeniły się na terenie całego Parku.
W „Polskiej czerwonej księdze zwierząt” znajduje się 10 gatunków ssaków odnotowanych na terenie Magurskiego Parku Narodowego.
Badania awifauny potwierdziły występowanie 160 gatunków ptaków, z czego 117 to gatunki lęgowe. 7 gatunków ma swoje miejsce w „Polskiej czerwonej księdze zwierząt”, są to: orzeł przedni, włochatka, sóweczka, puszczyk uralski (ok. 60 par/100 km2 – jedno z największych zagęszczeń w kraju i prawdopodobnie w Europie), dzięcioł białogrzbiety i trójpalczasty oraz orlik krzykliwy uznany za symbol Parku. Na terenie MPN gnieździ się trzydzieści kilka par orlika krzykliwego, co daje około 23 pary na 100 km2 i jest to jedno z największych zagęszczeń w Polsce. Na wzmiankę zasługuje fakt, iż w parku liczebność myszołowa jest jedną z najwyższych na naszym kontynencie (ok. 60 par/100 km2) oraz 9 gatunków ptaków z rzędu dzięciołowych (najliczniejsze to dzięcioł duży i czarny).
Ichtiofauna reprezentowana jest przez 12 gat. ryb. Wśród podanych gatunków 3 są prawnie chronione (głowacz pręgopłetwy, śliz, piekielnica), a głowacz pręgopłetwy i piekielnica  umieszczone są dodatkowo w „Polskiej czerwonej księdze zwierząt”.
 Park i jego otulina są również miejscem bytowania płazów  (10 gatunków) i gadów (6 gatunków). W „Polskiej czerwonej księdze zwierząt” swe miejsce znalazły z płazów – traszka karpacka i grzebieniasta, a z gadów gniewosz plamisty
Wstępne badania niektórych grup bezkręgowców potwierdziły obecność ciekawych gatunków np. pazia królowej, mieniaka tęczowca, niepylaka mnemozyny, z  kózkowatych – nadobnicy alpejskiej i kozioroga Bukowca a także modliszki zwyczajnej.

ZABYTKI KULTURY MATERIALNEJ
Najstarszym śladem życia ludzi w tej części Beskidu Niskiego są pozostałości okazałego grodziska z IX – X wieku w Brzezowej na górze Walik u stóp Magury Wątkowskiej. Wchodziło ono w łańcuch wczesnośredniowiecznych grodzisk usytuowanych na południowo-wschodnich rubieżach granicznych państw Wiślan. Ozdobą krajobrazu są łemkowskie cerkwie. Część z nich uległa zniszczeniu. Pozostały po nich widoczne z daleka kępy drzew i przycerkiewne cmentarze. W niektórych wsiach zachowały się resztki tradycyjnego budownictwa mieszkalnego, długie łemkowskie „chyże”, budowane zazwyczaj z grubych świerkowych lub sosnowych bali łączonych na zrąb. W jednej z chałup w Kolonii Olchowiec urządzono małe prywatne muzeum kultury łemkowskiej. Na uwagę zasługują także zapomniane w większości i niszczejące cmentarze z I wojny światowej, kryjące szczątki tysięcy pojednanych po śmierci wrogów, w tym także Polaków poległych w służbie austriackiej, pruskiej i rosyjskiej. Tragiczną pamiątką ostatniej wojny jest cmentarz 1250 ofiar narodowości żydowskiej zamordowanych przez nazistów w 1942 roku na przełęczy w Hałbowie.

Magurski Park Narodowy prowadzi szeroką działalność edukacyjną w Ośrodku Edukacyjnym wraz z Muzeum MPN w Krempnej oraz na ścieżkach przyrodniczych w terenie. Dokładne informacje na ten temat dostępne są na stronie Parku: www.magurskipn.pl